
E120 Karmin Asit Doğal bir renklendiricidir. Bu renklendirici hakkında bir çok mit var. “Böcek kanı” olduğuna dair piyasayı olumsuz yönde etkileyen dedikodular bu mitlerden sadece biri. Karmin asit E 120 ile kodlandırılmıştır. Nerelerde Kullanılır? Nasıl elde edilir ve hangi ürünlerde kullanılır? Gıda Kalite ve Analiz Teknikeri Metin Köksal’ın katkılarıyla sizler için derledik.
Kırmızı böcek olarak bilinen E120 Karmin anavatanı Güney Amerika olan böceklerden milyonlarca yetiştiriliyor ve gıda boyalarının üretiminde kullanılıyor. Özellikle Peru’da endüstriyel ölçekte yetiştirilen karmin böceği pek çok maddeye de kırmızı rengini veriyor.
E 120 Karmin Asit Teknik Özellikleri
Sınıfı: Renklendirici
Helal Mi ?: Belirsiz -Maliki mezhebine göre helal. Hanefi, Şafii ve Hanbelilere göre ise helal olmadığı yönünde görüşler mevcuttur.
Vejetaryen ve Veganlar için Uygun Mu ?:Hayır Böceklerden ekstrakte edildiği için, etin yanı sıra süt ve süt ürünleri de yemeyen vejeteryanlar, yalnızca et yemeyen vejeteryanlar tarafından da tüketilmez.
Alerjik Reaksiyona Neden Olur Mu ?: İngiliz Gıda Standartları Ajansı; Astım ve alerjik reaksiyonlara neden olduğunu, bazı insanlarda da alerjik reaksiyonların en şiddetlisi olan ‘ anafilaktik şok ‘ a yol açtığını rapor ediyor.
Nerelerde Kullanılır ?: Dondurma , sakız , süt ürünleri , pasta ve kekler, şekerler , jelatinli tatlılar , çikolatalar , soslar , salam ve sosisler , reçel ve marmelatlar , kola ve gazozlar , vişne suyu gibi çok sayıda yiyecek ve içeceklerin yanı sıra; Cilt bakım ürünlerinde, ruj , pudra ve allıklarda karşımıza çıkabilmektedir.
Nasıl Üretilir ?:Üretimdeki yöntem farklılıkları veya böceğin farklı türleri, kırmızı, mor ve pembe renk tonlarının oluşmasına neden oluyor. Kaktüslerden toplanan dişi cochineal böcekler sıcak suya atıldıktan sonra kurutulurlar. Bu kaktüsler genellikle Meksika, Peru ve Şili de yetişmektedir. Kırmızı renk maddesini elde edebilmek için, böcekler bazı kimyasal maddeler (sülfürik asit ve su) ile kaynatıldıktan sonra karminik asit ekstrakte edilir. Böylece karmin üretiminde böceğin kanı değil, gövde ve yumurtalarında barındırdığı karminik asit kullanılır. sentetik olarak üretimi de mümkündür, bu durumda Koşinealkırmızı A (Cochenillerot A) (E124) olarak adlandırılmaktadır.
Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği’ne göre Kullanım Alanları ve Limitleri
Türk Gıda Kodeksi Katkı Maddeleri Yönetmeliği’ne göre E 120; “Koşineal, Karminik asit, Karminler” şeklinde tanımlanmaktadır. E 120 yönetmeliği göre renklendirici sınıfında yer almaktadır.
Ürün adı | Maksimum miktar(mg/l veya mg/kg) | Açıklama | Açıklama |
sadece aromalandırılmış işlenmiş peynir
|
100 | E 100, E 102, E 104, E 110, E 120, E 122, E 124, E 160e veE 161b kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar. | E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5 mg/kg’ dır. |
Olgunlaştırılmış peynir | 125 | Sadece red marbled peynir | |
Kurutulmuş meyve ve sebzelerden | 200 | E 120, E 122, E 124, E 129, E 131, E 133 kodlu katkı maddelerinin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | sadece korunmuş kırmızı meyveler |
Meyve Sebze Preparatlarından | 200 | E 120, E 122, E 124, E 129, E 131, E 133 kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | sadece korunmuş kırmızı meyveler |
Sürülerbilir Meyve ve Sebze ürünler | 100 | E 104, E 110, E 120, E 124, E 142, E 160d ve E 161b kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | (crème de pruneaux hariç)
|
Kahvaltılık Tahıllar | 200 | E120, E162 ve E163 kodlu katkı maddeleri tek başına veya birlikte kullanılabilir. | sadece meyve aromalı kahvaltılık tahıllar |
Isıl işlem görmemiş işlenmiş et | 100 | E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5mg/kg’ dır. | Sadece sosisler |
Isıl işlem görmemiş işlenmiş et | 200 | sadece chorizo sausage / salchichon | |
Isıl işlem görmemiş işlenmiş et | quantum satis | E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5mg/kg’ dır. | Sadece pastırma |
Et için süslemeler, kaplamalar ve kılıflar | quantum satis | E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 10mg/kg’ dır. | sadece pasturma ürününün yenilebilir dış kaplamaları
|
İşlenmiş balık ve su ürünleri, yumuşakçalar ve kabuklular dahil | 100 | E 100, E 102, E 120, E 122, E 129, E 142, E 151, E 160e, E 161b kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | sadece balık ezmesi ve kabuklu ezmesi |
İşlenmiş balık ve su ürünleri, yumuşakçalar ve kabuklular dahil | 250 | E 102, E 110, E 120, E 122, E 124, E 129, E 142, E 151, E 160e, E 161b kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | sadece ön pişirme yapılmış kabuklular |
İşlenmiş balık ve su ürünleri, yumuşakçalar ve kabuklular dahil | 100 | E 100, E 102, E 120, E 151, E 160e kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar
|
sadece tütsülenmiş balık |
Aromatize şaraplar | 100 | Americano’ da E 100, E 101, E 102, E 104, E 120, E 122, E 123, E 124 adlı renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılmasına izin verilir | Americano |
Aromatize şaraplar | 100 | Bitter vino’ da E 100, E 101, E 102, E 104, E 110, E 120,E 122, E 123, E 124, E 129 adlı renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılmasına izin verilir. | Bitter vino |
Sirke, yağ, veya salamura içindeki meyve ve sebzeler | 200 | E 120, E 122, E 124, E 129, E 131, E 133 kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar | sadece korunmuş kırmızı meyveler (turşu hariç) |
“Türk Gıda Kodeksi Reçel, Jöle, Marmelat ve Tatlandırılmış Kestane Püresi Tebliği” nde tanımlanan reçel, jöle, marmelat ve tatlandırılmış kestane püresi | 100 | E 104, E 110, E 120, E 124, E 142, E 160d ve E 161b kodlu renklendiricilerin tek başına veya birlikte kullanılabileceği maksimum miktar. E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5 mg/kg’ dır. |
Kestane Püresi Hariç |
Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamında tanımlanan hazırlanmış et karışımları | 100 | sadece kahvaltılık sosisler (breakfast sausages ), tahıl içeriği en az %6 ve
burger (burgermeat), sebze ve/veya tahıl içeriği etin içine karışmış halde en az %4; Bu ürünlerde et; kas ve yağ doku tamamen dağılacak şekilde kıyılır. Böylece lifler, yağ ile emülsiyon oluşturarak bu ürünlere kendine has görünümünü kazandırır. |
|
Isıl İşlem Görmüş et | 100 | E 120 koşineal, karminik asit, karminler adlı renklendiriciden hazırlanan alüminyum laklarından gelen alüminyum için maksimum miktar 1,5mg/kg’ dır. | sadece sosisler, salamlar, pateler ve terrine
|
Kaynak:
TGK- Katkı Maddeleri Yönetmeliği – Mevzuat.gov.tr
Fda.gov
Comlaw.gov.au
Food.gov.uk