Monellin, batı Afrika’ya endemik bir bitki olan serendipity berry’den ( Dioscoreophyllum cumminsii ) üretilen bir tatlandırıcıdır . Molar bazca Sakaroz ‘dan (sofra şekeri) 90,000 kat daha tatlı olduğu not edilmektedir. Bununla birlikte, proteinin yapısındaki bu tatlandırıcı için yavaş ve kalıcı bir tat bıraktığı söylenmektedir.
Başlangıçta bir karbonhidrat olarak düşünülse de, monellin aslında taumatin, brazzein, pentadin, mabinlin, muculin ve neokülin ile birlikte bitki kaynaklı bir proteindir. Hayvanlardan türetilen protein lizozim gibi, “Değişik tatta protein” olarak bilinmektedir. Bununla birlikte, yapı veya sekans açısından başka ortak özellikleri (homoloji) yoktur. Monellin, diğer tatlı proteinler gibi, tatlılığı insülin gerektirmeyen bir şekilde aktive eder. Böylece, şeker bazlı tatlandırıcılara alternatif olma potansiyeli oldukça araştırılmaktadır.
Doğal olarak oluşan monellin kullanımıyla ilgili bir sorun, düşük ısı ve asit direncine sahip olmasıdır . Monellin 50 ° C’nin üzerindeki sıcaklıklara maruz kaldığında tatlılığını kaybeder. Bunun yanında, monelinin tatlılığı sadece iki ila dokuz pH seviyesi aralığında ifade edilir, daha düşük seviyelere maruz kalma tatlılık kaybına neden olur. Ek olarak, menşe bitkisinin yetiştirilmesi zor olduğundan monellin üretimi maliyetlidir.
Bilim insanlar, monellini tek zincirli türev MNEI’ye sentezleyerek üretim maliyetini düşürme üzerinde çalışmaktadırlar.
| Doğal ve Güvenilir Gıda’nın adresi Zahirepazari.com sayesinde Eve Misafir Çağırmak Çok Kolay |
 |
Şu anda monellinin ABD Gıda ve İlaç İdaresi’nden (FDA) ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesinden (EFSA) yasal bir statüsü yoktur . Türk Gıda Kodeksinde de yer almamaktadır.
Monellinin zararlı etkileri
Monellin henüz yasal tatlandırıcı olarak onaylanmadığından, monellinin insan vücudundaki olumsuz etkilerini ve olası toksisitesini araştıran bilimsel literatür nadirdir.
Bununla birlikte, Hindistan’daki Sri Lakshmi Narayana Enstitüsü’nden araştırmacılar tarafından yayınlanan bir çalışmada, besleyici olmayan tatlandırıcılar (NNS) (düşük kalorili tatlandırıcılar için başka bir isim) bazı insan gruplarının herhangi bir olumsuz etkiye maruz kaldıklarını bildirdi . Genel kontrollü bir çalışma mevcut olmadığı için – özellikle hamile ve emziren kadınlar; çocuk; ve diyabet, migren ve epilepsiden muzdarip hastaların kullanımı için net veriler mevcut değildir.
Diyabet hastası olan kişilerin, düzenli monellin ve diğer tatlandırıcı tüketiminden kaynaklanabilecek uzun vadeli zararları önlemek için minimum miktarlarda tüketmeleri tavsiye edilir.
Monellin tarafından zarar gören vücut sistemleri
Monellin, mevcut diyabet rahatsızlığı olan insanları, özellikle de kalorileri azaltmak için tatlandırıcılara aşırı derecede bağımlıysa, olumsuz yönde etkileyebilir. Buna ek olarak, in vivo testler, bağırsak mikrobiyotasını değiştirebileceğini ve muhtemelen glikoz intoleransına neden olabileceğini göstermiştir.
Bitki bazlı bir protein olan monellin vücutta metabolize olmaz. Bu durum onu, sükroz bazlı tatlandırıcılara düşük kalorili bir alternatif yapar. Bununla birlikte, monellinin insanlardaki etkileri için kontrollü çalışmalar henüz tam olarak araştırılmamıştır – bu nedenle mevcut koşulları olan insanları olası olumsuz etkilere karşı duyarlı hale getirmektedir.
Gelecekte bu protein yapılı ürünü bir katkı maddesi ve tatlandırıcı olarak görebiliriz. Belki de monellin üzerine ülkemiz bilim insanları literatüre bir ekleme yapabilir.
Kaynaklar:
Nature.com
JBC.org
Hindawi.com
NCBI.NLM.NIH.gov
