
Hali Hazırda TGK Salça ve Püre Tebliğ olarak geçen tebliğde; “püre” eki yerine genel bir tabir olarak “Bezeri” kelimesi kullanılmaya başlayacak. Kullanılan katkı maddelerinin bazılarına yasak getirilecek değişikliklerin de mevcut olduğu tebliğ ve yönetmelik değişiklik taslakları T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından görüşe açıldı.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü iki taslak birden yayınladı. Bunlardan ilki halen Salça ve Püre Tebliğ olarak bilinen tebliği yürürlükten kaldıracak Salça ve Benzeri Ürünler Tebliğdir. İkincisi ise Katkı Maddeleri Yönetmeliği EK-VI’sında yer alan bazı katkı maddelerinin salça ve benzeri ürünlerde kullanımına yasak getirilmesi üzerine.
Güneşin Peşinden Git Çıktı! Aldınız Mı? |
![]() |
Salça ve Benzeri Ürünlerde Kapsam Değişti
Tebliğ’in halen yürürlükte olan versiyonunda geçen Madde 2/2: “Bu Tebliğ, ketçap, domates sosu ve benzeri domates ürünleri ile biberin doğal bileşenlerinin tat ve aromasını değiştirecek baharat, soğan, sirke gibi bileşenleri içerecek şekilde çeşnilendirilmiş biber sosu ve benzeri biber ürünlerini kapsamaz.” maddesinin kaldırıldığı ilk göze çarpan özellik.
Bu haliyle yeni tebliğ ile artık ketçap, domates sosu ve benzeri domates ürünleri ile biberin doğal bileşenlerinin tat ve aromasını değiştirecek baharat, soğan, sirke gibi bileşenleri içerecek şekilde çeşnilendirilmiş biber sosu ve benzeri biber ürünleri Bu tebliğ kapsamında incelenecek.
E 200 – 202: Sorbik asit — potasyum sorbat ve E 210–213: Benzoik asit — benzoatlar Salça ve benzeri ürünlerde kullanılamayacak
Tebliğ taslağının yanı sıra; TGK Katkı Maddeleri Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına dair taslak değişiklik de yayınlandı.
Bu bağlamda Ek VI olarak bilinen yönetmelik ekinde belirtilen “Ülkemizde üretilen bazı ürünler ve bunlarda kullanılması yasaklanan gıda katkı maddeleri” listesine salça ve benzeri ürünlerde eklenecek. Bu ekleme ile beraber E 200 – 202: Sorbik asit — potasyum sorbat ve E 210–213: Benzoik asit — benzoatlar Salça ve benzeri ürünlerde kullanılamayacak.
Bahsedilen katkı maddeleri özellikle küf ve mayaların ürünler içinde hayatta kalmasını engellemekte. Son gelişmeler bu katkı maddelerinin diyabet geliştirmeye sebep olduğu bulunmuştu.
Yeni ürün tanımları ve tanımlanan ürünlerde de değişiklik var
Tebliğ taslağında göze çarpan bir diğer değişiklik de bazı tanımlarda değişiklik yapılması ve bir de yeni tanımların eklenmesi.
Biber püresi; “Biber pulpunun tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve suda çözünür kuru madde miktarı (briksi), ilave tuz hariç en az %9, en çok %15 olan ürün” olarak tanımlanırken “en çok %15″ ibaresi bu tebliğ taslağında üst sınır olarak getirilmiş durumda.
Domates püresi;”Domates (Lycopersicum esculentum P.Mill) pulpunun tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve ilave tuz hariç briksi en az % 7, en çok %20 olan ürün” olarak tanımlanırken en çok %20 ibaresi bu tebliğ taslağında üst sınır olarak getirilmiş durumda.
Yeni olarak da “Domates ve biber bazlı ürünler” için bir tanım eklenmiş durumda. Bu göre; “Domates/biber bazlı yemeklik ürünler: Ana bileşeni domates ve/veya biber olan, domates salçası ve/veya biber salçası ihtiva eden, tat, kıvam ve aroma geliştirmek amacıyla bitkisel yağ, baharat ve benzeri yenilebilir bileşenler ilave edilerek veya edilmeksizin üretilen, yemeklik karışım, sos ve benzeri isimlerle piyasaya arz edilen ürünler.” olarak tanımlanmakta.
Ürün Özelliklerinde Dikkat Çekici Değişiklikle Var
Tebliğ Taslağında ürünlerin kendine has tat ve kokuda olması gerekliliğinin vurgusunda bir değişiklik yok. Ancak, tebliğ kapsamının genişlemesinden kaynaklı yeni maddeleri eklenmiş durumda
“Domates salçasının ve domates püresinin invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece %40 (m/m)’tan az olamaz. Biber salçası ve biber püresinin invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece en az %35 (m/m), en çok %70 (m/m) olur.” şeklindeki maddeye ; “Karışık salçada invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece en az %36,5 (m/m) olur. ” ibaresi eklenmiş olduğu görünmekte.
“Domates salçası, biber salçası, domates püresi ve biber püresinde toplam asitlik miktarı; susuz sitrik asit cinsinden, toplam kuru maddede kütlece %10’dan (m/m) fazla olamaz.” maddesi de eklenmiş olarak görülüyor.
“Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde tuz miktarı, hammaddenin doğasından gelen tuz miktarı da dâhil olmak üzere toplam kuru maddede kütlece %5’i geçemez.” ibaresine ise “Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde hammaddenin doğasından gelen tuz miktarı, toplam kuru maddede kütlece %3’ü geçemez” ibaresinin eklendiği görünmekte.
“Domates salçasının likopen miktarı en az 350 mg/kg olur. Karışık salçada likopen miktarı, karışıma ilave edilen domates salçası ile orantılı olur.” ibaresinin yanına da ” Domates bazlı yemeklik ürünlerde likopen miktarı 250 mg/kg miktarı geçemez.” ibaresi diğer bir değişiklik olarak göze çarpmakta.
Daha önce ambalaj dolum oranı; “Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler için ambalaj doldurma oranı, %90’dan (v/v) az olamaz” ibaresi ise; ürün özellikleri kısmından ablajlam kısmına alındığı görülüyor.
Sos, domates sosu, biber sosu gibi ürün isimleri Yasaklanıyor
Mevcut tebliğ’de “İlave tuz hariç briksi %7’ nin üzerinde olan domates ürünleri ile ilave tuz hariç briksi %9’un üzerinde olan biber ürünleri sos ve benzeri isimlerle adlandırılmaz. Domates salçası, domates püresi, biber salçası ve biber püresi etiketlerinde tüketiciyi yanıltacak şekilde sos, domates sosu, biber sosu gibi ürün isimleri yer almaz. Domates sosu olarak adlandırılan ürünlerin etiketlerinde bu ürünlerin domates salçası ya da püresi olduğu izlenimini verecek domates ve benzeri resimler ile biber sosu olarak adlandırılan ürünlerin etiketlerinde bu ürünlerin biber salçası ya da püresi olduğu izlenimini verecek biber ve benzeri resimler yer almaz.” ibaresinin kaldırıldığını görmekteyiz.
Ancak, yeni taslağa göre “Domates salçası, domates püresi, biber salçası ve biber püresi etiketlerinde tüketiciyi yanıltacak şekilde sos, domates sosu, biber sosu gibi ürün isimleri yer almaz. “ ibaresi getirilmiş. Bakanlık bu değişiklik ile “sos” adı altında satılan tüketiciyi yanıltacak ürünlerin de önüne geçmeyi hedefliyor.
Güneşin Peşinden Git Çıktı! Aldınız Mı? |
![]() |
Geçiş Süresi Ne zamana kadar geçerli
Tebliğ taslağı yayınlandığı tarih itibariyle devreye girecek. Ancak piyasada bulunan ürünler için bir geçiş süresi söz konusu.
Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından piyasaya arz edilen bu Tebliğ kapsamındaki ürünler 01/01/2021 tarihine kadar piyasada bulunabilecek.
Yayımından önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri için, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayıncaya kadar yürürlükten kaldırılacak Türk Gıda Kodeksi Salça ve Püre Tebliği (Tebliğ No: 2014/6) hükümleri uygulanmaya devam edile bilecek.
Tebliğ Taslağı ve Görüş Bildirimine Nasıl Ulaşa Bilirim?
TGK Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde ilgili değişiklik taslağı ve görüş bildirim formuna Ulaşmak için buraya tıklayın
Salça ve Benzeri ürünler Tebliğ taslağı ve görüş bildirim formuna ulaşmak için buraya tıklayın.
Her iki taslak için de son görüş bildirme süresi 16.03.2020 tarihinde doluyor. Görüşlerinizi kodeks@tarimorman.gov.tr adresine bildire bilirsiniz
Kaynak:
14.06.2014 tarih ve 29030 sayılı Resmî Gazete
Mevzuat.gov.tr
Gidamuhendisi.net: Salça ve Püre Tebliğ Özet
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü: Tarimorman.gov.tr