
Kopenhag Üniversitesinde yapılan çalışmanın sonuçları Obezite ve Tip-2 diyabet için umut ışığı oldu. Sağlıksız yaşam tarzlarına sahip obez fareler, zayıf farelerin dışkısından transplante edilen virüsleri aldıklarında önemli ölçüde daha az kilo aldılar ve tip 2 diyabet riskleri düştü.
Son yıllarda, sağlıklı donörlerden hastalara fekal nakiller, Clostridioides difficile bakterisinin neden olduğu ciddi bir ishali tedavi etmek için popüler bir yol haline gelmiştir. Farelerde yapılan son çalışmalar, sadece dışkıdaki virüsün nakledildiği benzer bir tedavinin, obezite ve tip 2 diyabet hastalarına yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Bulaşan virüs parçacıklarının çoğu, insanlara değil diğer bakterilere saldıran bakteriyofajlar olarak adlandırılır.
Kopenhag Üniversitesi Gıda Bilimi Bölümü’nden Prof.Dr. Dennis Sandris Nielsen “Zayıf farelerin dışkılarından obez olanlara virüs parçacıkları ilettiğimizde, obez fareler, nakledilen dışkı almayanlara göre önemli ölçüde daha az kilo aldılar” diyor.
Ayrıca tip 2 diyabete karşı da çalışır
Yöntem aynı zamanda fareleri, vücudun şekeri düzgün bir şekilde emmesini engelleyen bir hastalık olan glikoz intoleransına (tip 2 diyabetin bir iz işareti) karşı da korur. Deneylerde, zayıf farelerden bağırsak virüsü nakli alan obez farelerin, zayıf olanlardan farklı olmayan bir glikoz tepkisi gösterdiği gözlemlendi.
Çalışmanın yazarlarından doktora öğrencisi Torben Sølbeck Rasmussen’e göre sağlıksız beslenme programlarının tetiklediği obezite bağırsak mikrobiyomunun başlıca sebebi ve glukoz intoleransını da tetikliyor. Yöntem tek başına olmasa da mikrobiyata dengesinden kaynaklı olarak zayıf beslenme programının tetiklediği bazı hastalıkların da önüne geçebilir.
Yöntemin bağımsız bir çözüm olmadığını ve diyetteki bir değişiklikle tamamlanması gerektiği vurgulamaktadır. Ayrıca, tedavi muhtemelen genel obeziteye değil, daha ciddi vakalara yönelik olacak.
Obezite ve tip 2 diyabetin bağırsak florası olarak da bilinen gastrointestinal mikrobiyomdaki dengesizliklerle bağlantılı olduğu anlaşılmakta. Son yıllarda, bağırsaktaki virüs kompozisyonunun mikrobiyomun dengesinde önemli bir rol oynadığı keşfedilmişti.
Yalnızca virüs – bakteri yok
Araştırmacılar, bir süre boyunca standart az yağlı bir diyetle beslenen farelerden dışkı çıkardılar. Dışkı daha sonra tüm canlı bakterilerin ayrıştırılması için filtrelenirken, virüs partikülleri – özellikle bakteriyofajlar – konsantre edildi. Virüsler, bir tüp yoluyla 6 hafta boyunca yüksek yağlı diyetlerde bulunan farelere nakledildi. Fareler, yağ diyetine altı hafta daha devam ettiler. Daha sonra fareler, bir glikoz testinden sonra incelendi ve kilo alımı için ölçüldü.
Dennis Sandris Nielsen, “Çalışmamız, canlı bakteriler dışkıdan süzüldükten sonra bir etki olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, öncelikle virüs parçacıkları iletiliyor. Bu, yöntemi daha güvenli hale getiriyor” diyor.
Dışkı kaynaklı bu yönteme benzer yöntemler halen uygulamada mevcut. Ancak, yan etki riski de oldukça yüksek. Geçtiğimiz yıl bir hastanın ölümüne sebep olduğu düşünülürse uygulamanın oldukça güvenli hale gelmeden hayata geçmesi zaman alacak gibi görünüyor.
Yöntemin yaygın bir şekilde uygulanmasının birkaç yıl alacağı sanılmakta. Daha fazla deneye ihtiyaç olduğu aşikar üstelik insan denemeleri de gerekiyor.
Sonuçlar Olumlu Ama Zamana ihtiyaç var
Sonuçlar, nakledilen bağırsak virüsleri olan yüksek yağlı bir diyette farelerde kilo alımını önemli ölçüde azalttığını gösterdi. Aynı zamanda, nakledilen farelerin kan şekeri toleransı normalleştirilirken, diğer obez farelerde azaltılmıştır.
Fekal mikrobiyota nakli olarak da bilinen fekal transplantasyon, bağırsak bakterilerinin sağlıklı bir vericiden hasta bir alıcıya aktarılmasıdır. Bu çalışmada kullanılan yöntem Faekal Virome Transplantasyonu olarak bilinir. Yöntem canlı bakterilerin dışkısını filtreler, böylece öncelikle virüs parçacıkları iletilir.
Araştırmacılar, her bir naklin etkisinin ne kadar sürdüğünü henüz bilmiyorlar. Çalışma en az 6 haftalık bir etki göstermektedir.
Dergi Referansı:
Torben Sølbeck Rasmussen, Caroline Märta Junker Mentzel, Witold Kot, Josué Leonardo Castro-Mejía, Simone Zuffa, Jonathan Richard Swann, Lars Hestbjerg Hansen, Finn Kvist Vogensen, Axel Kornerup Hansen, Dennis Sandris Nielsen. Faecal virome transplantation decreases symptoms of type 2 diabetes and obesity in a murine model. Gut, 2020; gutjnl-2019-320005 DOI: 10.1136/gutjnl-2019-320005
Kaynak: ScienceDaily.com