
Tatlı su, çok kısıtlı ancak önemli bir kaynaktır. Uzmanlara göre, dünyadaki suyun yüzde 98’i tuzlu su ve sadece yüzde ikisi tatlı su . Bu yüzde ikilik tatlı suyun ise yüzde 87’si buz ve buzullarda saklı ve yüzde 12’si yerin altında. Yani sadece yüzde biri insan tüketimi için erişilebilir durumda. Peki tarım için sıkıntı oluştuğunda ne olacak? Bilim insanları tuzlu su ile ilk mahsul denemesini çeri domateslerde yaptılar; üstelik verim de arttı…
Hem modern hem de geleneksel tarım teknikleri, sulama için tatlı su gerektirir. Aslında, dünyadaki tatlı su kaynağının yaklaşık yüzde 70’i tarımda kullanılıyor . Bu sınırlı kaynağa olan yoğun talep, araştırmacıları gıda üretimi için her yıl tüketilen temiz su miktarını azaltmanın yollarını aramaya yöneltti.
Buldukları çözümlerden biri de sulama için tuzlu su kullanmak. Şimdi tuzlu tarım olarak bilinen bu yeni uygulama, tuzluluğun bitki büyümesi ve verimi üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek için sulama, gübreleme ve su yönetiminde kullanılan alternatif teknikleri birleştiriyor.
Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, Fransa’dan araştırmacılar , farklı tuz konsantrasyonlarının kiraz domateslerinin fizyolojik tepkileri ve gen ekspresyonu üzerindeki etkisini inceledi . Arpa veya ayçiçeği kadar tuza dayanıklı olmasa da domatesler, kıyı bölgelerinde bile ekilecek kadar tuzluluğa dayanabiliyor. Araştırmalar ayrıca, seyreltilmiş tuzlu su kullanarak domates yetiştirmenin antioksidan içeriğini artırdığını da gösterdiler .
Araştırmacılar bulgularını Acta Agriculturae Scandinavica, Bölüm B – Toprak ve Bitki Bilimi dergisinde yayınlanan bir makalede bildirildi .
Tuzlu suyun meyve kalitesine etkileri
Tuzluluk, mahsul verimliliği üzerindeki etkisi nedeniyle tarımda büyük bir sorundur. Araştırmalar, tuzluluğun bitkilerin büyümesini ve gelişmesini su stresi, aşırı sodyum ve klorür alımından kaynaklanan hücre toksisitesi ve beslenme dengesizliği yoluyla bozduğunu göstermektedir . Tuzluluk ayrıca oksidatif strese (reaktif oksijen türlerinin aşırı üretimi) neden olur ve bu da sonuçta bitki dokusuna zarar verebilir. Bu nedenle çiftçiler ve araştırmacılar uzun süredir tuzdan etkilenen toprakların kullanılamaz olduğuna inandılar.
Ancak son araştırmalar, yüksek tuz konsantrasyonlarına rağmen, tuzdan etkilenen toprakların hala ekilebilir olduğunu bulmuştur. Şeker pancarı, çavdar ve aspir gibi tuza dayanıklı mahsuller, soya fasulyesi , mısır ve bezelye gibi geleneksel mahsuller için uygun olmayan toprak ve su kullanılarak büyüyebilir . Bu mahsuller sadece gıda, yakıt ve diğer faydalı ürünleri üretmekle kalmaz, aynı zamanda bozulmuş toprağın ıslahına da yardımcı olur . Tuza dayanıklı mahsuller ayrıca tatlı su kıtlığı sorununa mantıklı bir çözüm sunar, çünkü bu bitkiler tuzlu suyla sulanırken bile büyüyebilirler.
Fransız araştırmacılar, yaptıkları çalışmada tuzlu suyun domates gibi meyvelerin kalitesini nasıl iyileştirebileceğini vurguladılar . Bunu, turba yosunu substratı kullanarak bir serada domates yetiştirerek ve bunları farklı konsantrasyonlarda sodyum klorür (NaCl) ile sulayarak kanıtladılar. Araştırmacılar, yüksek NaCl konsantrasyonlarının, diğer parametrelerle birlikte (örn. toplam çözünür madde, titre edilebilir asitlik ve sertlik kriterleri) kiraz domateslerinin tadını iyileştirdiğini , ancak bunların daha kısa büyümelerine, daha düşük kuru ağırlığa, daha az çiçeğe ve daha küçük yaprağa sahip olmalarına neden olduğunu buldular. Yüksek NaCl konsantrasyonları ayrıca bitki verimini, ortalama meyve ağırlığını ve meyve sayısını düşürmüştür.
Öte yandan, düşük NaCl konsantrasyonları, kiraz domateslerde tuza duyarlı markör genlerin ekspresyonunu indükledi. Bu, bitkilerin tuzlu su ile normal şekilde büyümesine ve daha kaliteli meyveler üretmesine izin verdi. Bu sonuçlara dayanarak, araştırmacılar, seyreltilmiş tuzlu su ile sulamanın domates gibi meyvelerin verimini ve büyümesini tehlikeye atmadan kalitesini artırabileceği sonucuna vardı .
Mahsul verimi düşük olsa da ürün kalitesi yakalanmış durumda. Araştırmacıların yeni hedefi ise mahsul verimini arttırmanın yollarını keşfetmek.
Kaynaklar :
Science.news
Foodscience.news
SNR.UNL.edu
SalineAgricultureWorldwide.com
Agriculture.com
ScienceDaily.com
FrontiersIn.org
Hindawi.com
TAndFOnline.com