Kombucha Nedir? - Gidamuhendisi

Kombucha, maya ve bakterilerin sinbiyotik ilişkisiyle yani karşılıklı yarar sağlamasıyla oluşan çay mantarının şeker ve çayla fermentasyonu sonucu üretilen bir içecektir.

Yazar: Buse Karaman

Fermentasyon veya mayalanma olarak adlandırılan fermente etme işlemi, bir maddenin bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek kimyasal olarak çürümesi olayıdır.

Kombucha, dünyada tüketilen birçok geleneksel fermente gıdalar arasında oldukça popülerdir. Önceleri sadece Çin, Rusya ve Almanya’da tüketilirken günümüzde tüm dünyada yaygın olarak içilmektedir . Bir Japon ismi olan Kombu geniş yapraklı bir deniz yosunu olup , Cha ise Japonca’da çay anlamına gelmektedir.

Yapımında En İyi Ürün Siyah Çay!

Hafif tatlı, gazlı ve asidik özellikte bir içecektir. Fermantasyon sürecinde, en yaygın olarak kullanılan maddeler tatlandırılmış siyah veya yeşil çay olmasına karşın üretimde % 80 siyah çay kullanılmaktadır. Yapımında şeker pancarından üretilen melas , nane çayı, ıhlamur çayı, bira, kola , limon balsam çayı ve yeşil çay da kullanılmıştır. Sonuç olarak Kombucha yapımı için en iyi ürünün siyah çay olduğunu belirlenmiştir. Fermente etme süreci 8 ila 10 gün arasında değişiklik göstermektedir. 10 günden fazla fermantasyona bırakılırsa asitlik seviyesi zararlı seviyelere çıkabilir.

Kombucha’nın Birbirinden Özel Sağlık Yararları

Kombucha’nın temel yapısı büyük oranda bilinmemekle birlikte, şimdiye kadar bildirilen yararlı etkileri şunlardır:

Antibiyotik etkisine sahiptir.
Eklem romatizmasını iyileştirir.
Kolestrol düzeyini ayarlar.
Toksinlerin atılımı ve kanın temizlenmesini sağlar.
Diyabetin düzelmesine yardımcı olur.
Stresle mücadeleyi destekler.
Yaşlanma etkilerini azaltarak vücudu zinde tutar.
Kanser ve AIDS gibi hastalıklarda görülen kilo kayıplarının kontrolü sağlar.
Mide rahatsızlıklarına karşı da koruma sağlayan kombucha çayı ülser, gastrit gibi hastalıklara iyi gelmektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken bir konu mide rahatsızlığı yaşayan kişileri asla aç karınla kombucha çayı tüketmemesidir.

Kombuchanın yararları yanında zehirli etkilerinden de bahsedilmiştir. Fakat Kombucha’nın gözlenen zehirli etkiden direkt sorumlu olduğuna dair bilimsel kanıtlar yoktur. Kombucha tüketimine bağlı olduğu düşünülen alerji, sarılık, mide bulantısı, kusma, baş ve boyun ağrısı gibi yan etkiler bildirilmiştir. Bu yan etkilerin Kombucha ile olup olmadığı kanıtlanmamıştır. Mide bulantısı, özellikle aside duyarlı olanlar kişiler için bazı alerjik reaksiyonlara sebep olabileceği ancak çayın tüketimine son verilmesiyle ya da azaltılmasıyla şikayetlerin düzeldiği bildirilmiştir . Sağlığa yararları olan gıdaları gereğinden fazla tüketmek vücudumuza zararlı etkiler verebilir. Bu nedenle diğer gıdalarda olduğu gibi kombucha çayınıda tüketirken aşırıya kaçmamak gerekmektedir.

Türk toplumu tarafından bugüne kadar çok fazla tanınmayan Kombucha çayı fermente bir içecek olarak sahip oldukları antioksidan özellikleri nedeniyle fonksiyonel bir içecektir. Bu amaçla günlük düzenli tüketimlerinin sağlık üzerinde faydalı etkiler yaratacağı ortadadır. Ancak fermantasyon sırasında oluşan birçok asitlerden kaynaklanabilen sağlık sorunların oluşabileceği unutulmamalı, mide hassasiyeti ve rahatsızlığı olan bireylerin tüketimde dikkatli olması gerekmektedir. Çay üretimi ve tüketimin Avrupa Birliği ülkelerine kıyasla oldukça fazla olduğu ülkemizde, alternatif bir içecek olarak Kombucha çaylarının özelliklerinin araştırılmasının önemli olduğu düşünülmektedir.