Sadece Transyağ Bildirimi Değişmiyor! İşte Taslak Metindeki Korkunç Gerçek

TGK Etiketleme ve Tüketici Bilgilendirme Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına dair taslak yayınlandı. Hemen herkes transyağ konusuna dikkat çekti. Ancak çok daha fazla detay içeren bir metin… Gıda konusunun profesyonel ellerle yapılmasını gerektiğini bir kez daha ispatlıyoruz… Şimdi o merceği yavaşça yere bırakın ve gıda mevzuatında bu değişiklik neleri getiriyor inceleyin…

“Özel beslenme amaçlı gıdalar ile ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz.” maddesinin iptal edileceği  ön görülüyor. İşte buradan başlayan metin sağlık beyanları yönetmeliğinin iptalinin önünü açıyor. Ama gündem transyağ oluyor!

Bu maddenin devam eden metninde atıftan da yeri kaldırılması planlanıyor. “Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan hükümler;  gıdanın reklâmı ile gıdanın tanıtımı; özellikle de şekli, görünüşü veya ambalajı, kullanılan ambalaj malzemesi, düzenlendiği biçim ve sergilenme şekli için de uygulanır.” şeklinde olan madde de; “Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan hükümler;  gıdanın reklâmı ile gıdanın tanıtımı; özellikle de şekli, görünüşü veya ambalajı, kullanılan ambalaj malzemesi, düzenlendiği biçim ve sergilenme şekli için de uygulanır” şeklinde değiştirilmesi bekleniyor.

Gıdanın  Adı daha net yazılacak

TGK Etiketleme ve Tüketici Bilgilendirme Yönetmeliği mevcut halinde “Gıdanın Adı” başlıklı bölümünde aşağıdaki yer alan maddeler ile tanımlanmaktadır.

1. Gıdanın adı olarak, o gıda için geçerli olan mevzuat hükümlerinde belirtilen resmî ad kullanılır. Böyle bir adın olmaması durumunda, gıdanın alışılagelen adı kullanılır. Gıdanın alışılagelen bir adı da yoksa veya bu ad kullanılmayacaksa, tanımlayıcı bir ad belirlenir.
2. Gıdanın ithal edildiği ülkede kullanılan adının, bu madde kapsamında gıdanın adı olarak kullanılmasına izin verilir. Ancak, bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin ve özellikle 9 uncu maddede belirtilen bilgiler ile ilgili kuralların uygulanması sonucunda; son tüketicinin o gıdanın gerçek doğasını anlaması ve karıştırabileceği diğer gıdalardan ayırt etmesi sağlanamıyorsa, gıdanın adına yakın bir yerde diğer tanımlayıcı bilgilere yer verilir.
3. Bu maddenin ikinci fıkrası hükmüne istisna olarak, ithal edilen gıdanın adı, o gıdanın bileşimi veya üretimi bakımından son tüketicinin doğru bilgilendirilmesini sağlamak için yeterli olmayacağı kadar farklı bir gıdaya işaret ediyorsa o ad kullanılmaz.
4. Hiçbir ticari marka veya ürünün içeriğini yansıtmayan özel ad gıdanın adı yerine geçemez.
5. Gıdanın adı ve bu ada eşlik edecek bilgiler ile ilgili olarak Ek-15’te yer alan Gıdanın Adına Eşlik Eden Zorunlu Bilgiler için özel kurallar da uygulanır.
6. Bu madde, 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa aykırı olmamak kaydıyla uygulanır.

Bu maddelerin ardından “Özel mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla gıdanın adında yer alan bütün kelimeler aynı büyüklükte, aynı yazı tipinde, aynı stilde ve arka plan rengi ile kontrast oluşturacak şekilde yazılır. Bu hüküm takviye edici gıdalara ve özel beslenme amaçlı gıdalara uygulanmaz.” metni 7. bent olarak eklenmesi planlanıyor.

Transyağ Söylensin mi Söylenmesin mi; Yazılsın mı yazılmasın mı? Bir karar verin!

Transyağlar hakkında gelen kısıtlamalar hakkında ilgili yönetmelik değiştiğinde yaptığımız mevzuat-haberine ulaşmak için tıklayın

Bu yönetmelik gereği son tüketiciye sunulan gıdalarda transyağ oranının 100 g da 2 g’ı geçemeyeceği belirtilmişti. Bu yönetmelik önerisi ile  son dönemlerde popüler olan “Transyağ Yoktur” ibaresi de yasaklanması planlanıyor. Gıda Kontrol Müdürlüğü yetkilileri tarafından yapılan açıklamaya göre: Bu ibare tüketicilerde yanılmalara neden olmakta.

Ayrıca bu taslakta Besin Öğeleri bildiriminde de “transyağ” içeriğinin bildirimi kaldırılması planlanmakta.

Beslenme Beyanları ve Okul Gıdası Logosu Etiketleme ve Tüketici Bilgilendirme Yönetmeliği’ne ekleniyor.

43. Maddeden sonra 44. madde getirilmesini öngören taslakta beslenme beyanlarına şu şekilde yer veriliyor;

 (1) Gıdaların etiketi, tanıtımı veya reklâmında, sadece Ek-17’de yer alan beslenme beyanları verilen koşullara uygun olmak kaydı ile yer alabilir.

(2) Bir gıda, beslenme beyanı yapabilme koşullarını doğal bileşiminde bulunan bir besin öğesi veya diğer öğe ile karşılıyorsa, beslenme beyanının önüne “doğal olarak/doğal” ibaresi eklenebilir.

(3) Hacmen %1,2 den fazla alkol içeren içeceklerde sadece enerji miktarının azaltılmasına ilişkin beslenme beyanı yapılabilir.

(4) 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer Öğelerin Eklenmesi Hakkında Yönetmelik ile getirilen kısıtlamalar kapsamında gıda etiketlerinde trans yağ ile ilgili beyan yapılmaz.”

Bunun yanı sıra;

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel okul/kurumların bünyesinde faaliyet gösteren; kantin, kafeterya, yemekhane, büfe, çay ocağı gibi gıda işletmelerinde doğrudan öğrenciye satışa/tüketime sunulacak olan hazır ambalajlı gıdaların etiketinde 22/10/2020 tarihli ve 31282 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Okul Gıdası Hakkında Tebliğ”in 8 inci maddesinde yer alan özelliklere uygun okul gıdası logosu yer alır. ” bendi de eklenmesi öngörülüyor.

İşte Korkunç Gerçek

Trans yağ sohbetlerinin gölgesinde kalan mevzu ise; Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’nin yürürlükten kaldırılacak olması.. Alınan bilgilere göre bu yönetmeliğin Sağlık Bakanlığı bünyesinde çıkarılması düşünülüyor.  Peki sağlık bakanlığının gıda mevzusunda yönetmelik çıkarmaya kabiliyetli gıda profesyoneli kadrosu var mı? A tabi pardon doktorlar her şeyi bilir değil mi?