
Türk Gıda Kodeksi Arı Ürünleri Tebliği taslak metni Tarım ve Orman Bakanlığı web sitesinde kamuoyu görüşüne açıldı. Görüşlerin 17 Mayıs 2021 tarihine kadar bildirileceği taslak Tebliğ; gıda veya takviye edici gıda olarak piyasaya arz edilen propolis, propolis ürünleri, arı sütü, arı sütü tozu, arı poleni, kurutulmuş arı poleni ve arı ekmeği (perga) gibi arı ürünlerini kapsamaktadır.
HAZIRLAYAN: Tuğçe CIĞIZOĞLU
Tebliğ kapsamında yer alan propolis ürünlerinde kullanılan katkı maddeleri, 24/02/2017 tarihli ve 29989 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olacaktır.
Taslak Tebliğ; Arı ürünlerinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretimi, hazırlanması, işlenmesi, muhafazası, depolanması, ithalatı, taşınması ve pazarlanması aşamalarında taşıması gereken özelliklerden bahsedilmektedir.
Taslak Tebliğe göre, arı sütü, arı sütü tozu, arı poleni, kurutulmuş arı poleni ve arı ekmeğinde katkı maddesi, aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri kullanılmayacaktır! Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmeleri, bu Tebliğ hükümlerine 31.12.2021 tarihine kadar uymak zorundadır.
Tebliğ kapsamında yer alan ürün ambalajlarında, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliğinde yer alan hükümler ile birlikte aşağıdaki hükümlere de uygun olur
a) Arı sütü, üretiminden son tüketiciye arz edilene kadar -18 C’de muhafaza edilmelidir. Bunu sağlamak için çözündürüp tekrar ambalajlama işlemi yapılmayacak şekilde ışık geçirmeyen cam ambalaj ile ambalajlanmalıdır.
b) Arı poleni, kurutulmuş arı poleni ve arı ekmeği, üretiminden son tüketiciye arz edilene kadar + 4 C’de muhafaza edilmelidir.
c) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler gıda veya takviye edici gıda olarak piyasaya arz edilebilir.
ç) Propolis ürünleri gıda olarak yalnızca sıvı formda piyasaya arz edilebilir. Takviye edici gıdalarda kullanılan kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formdaki propolis ürünleri takviye edici gıda dışında gıda olarak piyasaya arz edilmez.
4 YAŞ ve ALTI İÇİN TÜKETİLMESİ UYGUN DEĞİL YAZACAK
26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Bu genel hükümlere ek olan hükümlere aşağıda yer verilmiştir.
a) Takviye edici gıda olarak piyasaya arz edilen ürünler 02.05.2013 tarihli ve 28635 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmeliği kapsamında belirlenmiş etiketleme kurallarına uygun olur.
b) Gıda olarak piyasaya arz edilen ürünlerin etiketi üzerinde takviye edici gıdalar için geçerli ‘tüketilmesi tavsiye edilen günlük porsiyon miktarı’ verilemez. Takviye edici gıda için belirlenmiş özel kurallar kullanılmaz.
c) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin etiketinde ‘4 yaş ve altı çocukların tüketmesi uygun değildir’ ifadesi belirgin bir şekilde yazılır.
ç) Propolis ürünlerinin çözücüsü etikette belirtilmelidir.
d) Propolis ürünleri piyasaya arz ediliş formuna göre propolis ekstraktı, propolis özütü, propolis tozu gibi uygun isimler ile adlandırılabilir.
e) Propolis ürünlerinin hazırlanmasında kullanılan propolis miktarı ambalaj miktarı üzerinden % olarak belirtilmelidir.
Arı Sütü ve Arı Sütü Tozu
Tablo 1- Ürün Özellikleri
Arı Sütü | Arı Sütü Tozu | |
Rutubet % | 53 – 70 | <5 |
10-hidroksi-δ-2-dekenoik asit (10-HDA) (%), (En az) | 1.4 | >3.5 |
Protein % | 11-18 | 27 – 41 |
Fruktoz % | 2 – 9 | 6 – 27 |
Glukoz % | 2 – 9 | 6 – 27 |
Sakkaroz % (en fazla) | 3 | 9 |
Maltoz % (en fazla) | 1,5 | 4.5 |
Erloz % (en fazla) | 0.5 | 1.5 |
Maltotrioze % (en fazla) | 0.5 | 1.5 |
Laktoz | Bulunmamalı | Bulunmamalı |
pH | 3.4 – 4.5 | 3.4 – 4.5 |
Toplam yağ % | 2 – 8 | 8 – 19 |
Toplam Asitlik ((1 M NaOH) ml/100 g] [1, 16] | 30-53 | Aranmaz |
Arı Poleni, Kurutulmuş Arı Poleni ve Arı Ekmeği
a) Bu ürünlere dışarıdan herhangi bir madde ilave edilemez.
Tablo 3- Ürün Özellikleri
Arı Poleni | Kurutulmuş Polen | Arı Ekmeği | |
Rutubet % (en fazla) | 22 | 8 | 22 |
Protein % (en az) | 13 | 15 | 14 |
Kül % (en fazla) | 3 | 3 | 3 |
Fruktoz/glukoz | > 1 | > 1 | |
Glukoz+fruktoz | 3,5 | 4 | 5 |
Toplam yağ % (en az) | 1,5 |
Tablo 4- Botanik Kaynağı Belirtilen Polenlerin Minimum Polen İçerikleri
Polenin Temsil Edilmesi | % (En az) | Botanik kaynak | Aranacak tür |
Normal olan unifloral türler | 45 | Geven | Astragalus spp. |
Piren/Püren, Funda | Calluna vulgaris
Erica spp. |
||
Kanola | Brassica napus | ||
Yonca | Medicago sativa | ||
Ayçiçeği | Helianthus annuus | ||
Üçgül | Trifolium spp. | ||
Hayıt | Vitex spp. | ||
Fazelya | Phacelia tanacetifolia | ||
Yoğun olan unifloral türler | 70 | Kestane | Castanea sativa |
Ökaliptus | Eucalyptus spp. | ||
Az olan unifloral türler | 15 | Akasya | Robinia pseudoacacia |
10 | Narenciye | Citrus spp. | |
Biberiye | Rosmarinus officinalis | ||
Kekik | Thymus spp.
Origanum spp. Thymbra spp. Coridathymus spp. |
||
5 | Ihlamur | Tilia spp. |
KAYNAKÇA
tarimorman.gov.tr
Bir diğer gıda mevzuatı yazımız için buraya tıklayabilirsiniz.