Gıda Endüstrisinde Nanoteknoloji

Hızla gelişen teknoloji yaşam şekillerimizi de değiştirdi. Buna bağlı olarak daha sağlıklı, güvenli ve kaliteli ürünler tüketmeyi tercih ediyoruz. Peki son dönemde karşımıza sıklıkla çıkan “nanoteknoloji” ile gıdalar arasında ne gibi bağlantı var? İşte cevaplar…

Nanoteknoloji Nedir ?

Nanoteknoloji,sistemleri,materyalleri ve araçları nano ölçeğinde inceleyen bir bilimdir. Nanometre ise bir ölçü birimidir. Bir metrenin milyarda biri veya milimetrenin milyonda biri olarak tanımlanmaktadır. Nanometre, nanoyapı veya nanomateryal dediğimiz çok küçük bir yapıyı ifade etmektedir. Genellikle 1-100 nanometre boyutundaki materyallerin işlenmesini ve üretimini kapsamaktadır.Nanoteknoloji çalışmaları farklı alanlarda kullanılabilmektedir.Bu alanlar :

kozmetik
ziraat
gıda endüstrisi
ilaç sektörü
tekstil

şeklinde sıralanmaktadır.

Gıda Endüstrisinde Nanoteknoloji

Son yıllarda tüketiciler yaşam şekillerini değiştirmişlerdir. Buna bağlı olarak daha sağlıklı, güvenli ve kaliteli ürünler tüketmeyi tercih etmektedirler. Bu nedenle gıda nanoteknolojisi çalışmalarını raf ömrü uzun ve kalitesi yüksek gıdalar üretme amacıyla geliştirmektedir.

Nanoteknoloji uygulamalarının birçok yararı bulunmaktadır. Bunlar:

gıdaları daha verimli bir şekilde üretme
daha sağlıklı ürünler elde etmeyi sağlama
gıdaların raf ömrünü uzatma
değişen yaşam şekillerine uygun fonksiyonel gıdaların üretimi
gıdaların tazeliği korumayı sağlama
gıdaların daha güvenli paketlenmesini sağlama şeklinde sıralanmaktadır.

Patojenleri Belirleme;Nanosensörler!

Gıdaların bozulmasına neden olan patojenler nanosensör kullanımı ile tespit edilebilmektedir. Nanosensörler gıda içerisine doğrudan yerleştirilmektedir. Bu sayede oksijen, nem ve sıcaklık gibi çevresel faktörlerin değişimi belirlenebilmektedir. Özellikle gıdaların depolanması ve taşınmasında sıcaklık değişimi gıdada risk oluşturmaktadır.

Paketleme sistemlerindeki mikro gözenekler, yiyeceklerin yüksek düzeyde oksijene maruz kalmasına sebep olabilmektedir. Buna bağlı olarak gıdada istenmeyen değişiklikler oluşabilmektedir. Nanosensörlerin gıda ambalajına entegre edilmesi gıdalaların saklanması ve son kullanma tarihlerindeki hatalar ortadan kalkmasını sağlamaktadır. Nanosensör kullanımı ile virüs, toksin ve patojenlerin belirlenmesi ile ilgili pek çok çalışma mevcuttur.

Gıdaları Paketlemede Nanoteknolojinin Yararları

Gıdalar fiziksel,kimyasal ve biyolojik kirlenmeyi önleme amacıyla paketlenmektedir. Ayrıca paketleme oksijen ve ışık gibi dış etkenlerin etkilerini de önlemektedir.Nanoteknolojinin gıda paketlemesinde kullanımının yararları çoktur.Bu yararlar:

ekonomik avantajlar
enerji girişini düşürme
taşınma sırasında gaz ve ışığa karşı korumayı arttırma
karbondioksit emisyonunu azaltma
insan sağlığını tehdit eden faktörleri azaltma
gıdaların raf ömrünü arttırarak gıda israfını önleme

şeklinde sıralanmaktadır.

Akıllı Paketleme

Bu paketleme yöntemi gıdayı dış faktörlere karşı korur. Diğer paketleme yöntemlerinden temel farkı; pakedin içerisindeki ortamı kontrol etme ve dış ortamdaki değişimlere tepki vermedir. Akıllı paketleme gıdanın depolama ve taşınma esnasındaki kalitesini kontrol etmektedir. Akıllı paketleme sistemlerinde indikatörler kullanılmaktadır. Bu indikatörler:tazelik indikatörü,ısı-zaman indikatörü ve sensörlerdir. Nanosensörler, gıdalardaki kontaminantların, mikotoksinlerin ve mikroorganizmaların varlığını kanıtlamak için kullanılmaktadırlar.

Nanoenkapsülleme

Geleneksel kapsülleme ile kıyaslandığında nanopartiküllerin kapsülleme için daha iyi özellikleri bulunmaktadır. Nanoenkapsülleme gıdada tat salınımı geliştişrme amacıyla kullanılmaktadır. Nanokapsülleme sayesinde gıdalarda var olan tat ve kokular masklenebilmektedir.Bu teknik sayesinde